Wat heeft het federaal regeerakkoord in petto op het vlak van arbeidsrecht?

Het federaal regeerakkoord bevat heel wat nieuwigheden op het vlak van arbeidsrecht. De nieuwe regering neemt zich voor om zowel de werkzaamheidsgraad als de productiviteitsgroei te verhogen. Om dit doel te bereiken bevat het regeerakkoord heel wat maatregelen om wie kan werken ook effectief aan de slag te krijgen en te houden. Er gaat ook veel aandacht naar de begeleiding en re-integratie van langdurig zieken.

De maatregelen in het regeerakkoord zijn op dit ogenblik nog geen realiteit, maar zullen in de komende jaren mogelijk ook in uw onderneming doorsijpelen. Daarom zetten we graag enkele van de belangrijkste voorstellen op het vlak van arbeidsrecht voor u op een rijtje.

1. De nieuwe regering voorziet een aantal maatregelen om mensen langer aan de slag te laten blijven, door te voorzien in een gezonde balans tussen werk en privéleven:

• Een ‘familiekrediet’ moet zorgen voor een vereenvoudiging van de verschillende verlofrechten van de gezinsleden voor de zorgen voor een kind.
• De regering zal onderzoeken of “TeleTREINwerken” kan worden gestimuleerd en of de gewerkte uren tijdens het pendeltraject met de trein kunnen worden meegeteld.
• Een werknemer zou éénmaal in zijn loopbaan zelf ontslag kunnen nemen en voor een beperkte periode van maximum zes maanden toch kunnen terugvallen op werkloosheidsuitkeringen. Hier wordt de voorwaarde aan toegevoegd dat de werknemer al een loopbaan heeft gehad van minstens 10 gewerkte jaren.

2. Er zijn een aantal nieuwigheden opgenomen om het arbeidsrecht te moderniseren:

• Na overleg met de sociale partners, wordt er een wettelijk kader ingevoerd waarbij een annualisering van de arbeidstijd of ‘accordeon’ uurroosters mogelijk wordt. Hierdoor zou het mogelijk worden om de gemiddelde wekelijkse arbeidstijd (van bijvoorbeeld 38 uren) over een referteperiode van één jaar te berekenen (in plaats van per week).
• De verplichting dat de minimale wekelijkse arbeidsduur minstens 1/3e moet zijn van een voltijds uurrooster wordt afgeschaft. Het verbod op arbeidsprestaties van minder dan 3 uur en oproepcontracten blijft wel bestaan.
• Het verbod op nachtarbeid zou worden afgeschaft.
• De wettelijke verplichte sluitingsdag zou verdwijnen en de regelgeving inzake overuren zou worden versoepeld.
• De verplichting om alle toepasbare uurroosters op te nemen in het arbeidsreglement zou worden opgeheven op voorwaarde dat de grenzen van de flexibiliteit voor werknemers duidelijk worden omschreven.
• Het aantal uren studentenarbeid wordt opgetrokken naar maximaal 650 uren. De leeftijdsgrens voor studentarbeid wordt 15 jaar.
• Na overleg met de sociale partners zou de proefperiode opnieuw kunnen worden ingevoerd. Het zou dan mogelijk zijn om een arbeidsovereenkomst te beëindigen met een opzegtermijn van één week gedurende de eerste zes maanden.
• De flexi-jobreglementering zou worden versoepeld. Het verbod als flexi te worden tewerkgesteld bij een ‘verbonden onderneming’ zou worden geschrapt. De nieuwe regering wil flexi-jobs mogelijk maken in alle sectoren.
• De vrijwillige overuren worden voorbehouden voor werknemers die voltijds werken en voor deeltijdse werknemers die minstens 3 jaar deeltijds werken op voorwaarde dat er een tijdelijke toename van werk is.
• Het aantal beschermingsvergoedingen dat kan verkregen worden in het kader van een ontslag zou worden beperkt.

3. Eén van de belangrijkste doelstellingen van de nieuwe regering is de re-integratie van langdurig zieke werknemers. Hiertoe zijn een aantal maatregelen opgenomen in het regeerakkoord, zoals:

• Werkgevers zouden worden verplicht om na 8 weken arbeidsongeschiktheid een inschatting te laten maken van het arbeidspotentieel van hun werknemer door de externe preventiedienst, en desgevallend een re-integratie-traject te starten.
• De bijdrage aan het Terug Naar Werk (TNW)-fonds zal steeds verschuldigd zijn bij de beëindiging van de arbeidsovereenkomst.
• In plaats van de huidige wachtperiode van 3 maanden zou het voor werkgevers mogelijk worden om een formeel of informeel re-integratietraject naar werk op te starten vanaf de eerste dag ziekte, mits toestemming van de werknemer.
• De mogelijkheid voor werknemers om jaarlijks tot 3 keer één ziektedag op te nemen zonder medisch attest zou worden herbekeken.
• Een beëindiging van de arbeidsovereenkomst via de bijzondere procedure van medische overmacht zou kunnen vanaf 6 maanden (in plaats van de huidige 9 maanden).

Voor sommige maatregelen bevat het regeerakkoord al deadlines, voor andere is het wachten op concretere stappen door de nieuwe regering of de sociale partners. Hoe dan ook volgen onze advocaten de nieuwe wetgeving van dichtbij op, zodat wij u daarover kunnen blijven informeren. Heeft u vragen bij wat u kan verwachten? Of botst u op andere HR-vragen in uw onderneming? Neem dan contact op met één van onze advocaten.